ചോദ്യം : മനുഷ്യനില്‍ ഭയഭക്തി വളര്‍ത്തുന്ന മതത്തെക്കാള്‍ പ്രകൃതിയെക്കുറിച്ചു പഠിക്കുന്ന ആധുനികശാസ്ത്രമല്ലേ അഭികാമ്യമായിട്ടുള്ളതു്? (തുടർച്ച………)

ഇന്നു്, പ്രകൃതിസംരക്ഷണത്തിന്റെ ആവശ്യകതയെപ്പറ്റി എത്ര കാര്യങ്ങള്‍ ശാസ്ത്രം പറഞ്ഞുതന്നാലും അവയിലൊന്നെങ്കിലും നടപ്പിലാക്കാന്‍ നാം ശ്രമിക്കുന്നുണ്ടോ? ഉള്ള കാവും വനവും വെട്ടിവെളുപ്പിക്കുകയല്ലേ നാം ചെയ്യുന്നതു്? പകരം വയ്ക്കുന്നതോ, വ്യവസായത്തിനു യോജിച്ച, ലാഭമുണ്ടാക്കാന്‍ പറ്റിയ ചില മരങ്ങളും. അവ വളരണമെങ്കില്‍ കൃത്രിമവളവും കീടനാശിനികളും ഒക്കെവേണം. നാട്ടുമരങ്ങളുടെ കീടപ്രതിരോധശക്തി അവയ്ക്കില്ല. സന്ധ്യയ്ക്കു് ഈശ്വരപൂജയെ ഓര്‍മ്മിപ്പിക്കുന്ന നറുമണം പരത്തുന്ന പിച്ചിയുടെയും ഗന്ധരാജന്റെയും മുല്ലയുടെയും സ്ഥാനത്തു് ഇന്നു വീട്ടുമുറ്റങ്ങള്‍ അലങ്കരിക്കുന്നതു കള്ളിമുള്‍ച്ചെടികളാണു്. മനുഷ്യമനസ്സിനു വന്ന പരിവര്‍ത്തനംതന്നെയാണു വളര്‍ത്തുചെടികളില്‍ വന്ന ഈ മാറ്റം പരോക്ഷമായി സൂചിപ്പിക്കുന്നതു്.

തുളസിയിലയും കൂവളത്തിലയും തെച്ചിപ്പൂവും കറുകയും മറ്റും ഇട്ട തീര്‍ത്ഥജലം രാവിലെ പ്രസാദമായിക്കഴിച്ചിരുന്ന നമ്മുടെ പൂര്‍വ്വികര്‍ക്കു മറ്റൊരു ടോണിക്കിന്റെ ആവശ്യം ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. ഇവയുടെയെല്ലാം ഔഷധമൂല്യം ഗവേഷണങ്ങള്‍ നടത്തി ഇന്നു തെളിയിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും പണ്ടുള്ളവര്‍ നിത്യജീവിതത്തില്‍ നല്കിയിരുന്ന സ്ഥാനം ഇന്നാരെങ്കിലും അവയ്ക്കു കൊടുക്കുന്നുണ്ടോ? ഏതൊരു വീട്ടിലും അതിഥി ചെന്നാല്‍ ആദ്യം കൊടുക്കുക സംഭാരമോ, ഇളനീരോ ആയിരു ന്നു. ഇന്നാകട്ടെ; കാപ്പിയോ ചായയോ കൃത്രിമപാനീയങ്ങളോ ആണു്. അല്പകാലം
മുന്‍പുവരെ നാരങ്ങാവെള്ളം കിട്ടാത്ത മുറുക്കാന്‍കടകള്‍
ഇല്ലായിരുന്നു. ഇന്നു് അതിനു പകരം പല നിറങ്ങളിലും രുചികളിലുമുള്ള ശീതളപാനീയങ്ങള്‍ വാങ്ങാന്‍ കിട്ടും. പത്തിരട്ടി വിലകൊടുത്തു വിഷാംശമാണെന്നറിഞ്ഞുകൊണ്ടു് അതു വാങ്ങിക്കഴിക്കാന്‍ നമുക്കു മടിയില്ല താനും. തെങ്ങിന്റെയും നാരകത്തിന്റെയും സ്ഥാനത്തു് ഇന്നു റബ്ബറും മറ്റുമാണു കൃഷി ചെയ്യുന്നതു്. എന്തു കൊണ്ടു്? ലാഭേച്ഛകൊണ്ടാണോ, പ്രകൃതിസ്നേഹം കൊണ്ടാണോ?

ഇക്കഴിഞ്ഞ തലമുറയില്‍പ്പെട്ടവര്‍പോലും ഭയഭക്തി കൊണ്ടു മുതിര്‍ന്നവരുടെ മുന്‍പില്‍ പുക വലിച്ചിരുന്നില്ല. ഇന്നു പുകവലിയുടെ ദോഷത്തെപ്പറ്റി അറിയാത്തവരില്ല. അതു് അരുതെന്നു പറയുന്ന ഡോക്ടറുടെ ചുണ്ടിലും ഉണ്ടായിരിക്കും കത്തുന്ന ഒരു സിഗരറ്റ്. നിയമം പറയുന്നതനുസരിച്ചു് സിഗരറ്റ്പാക്കറ്റിന്റെ പുറത്തുതന്നെ ‘ഇതു് ആരോഗ്യത്തിനു ഹാനികരം’ എന്നെഴുതിവച്ചതിനെ ആരെങ്കിലും മാനിക്കുന്നുണ്ടോ? പുകവലിക്കുന്നവര്‍ സ്വയം വരുത്തുന്നതിലുമധികം ദോഷങ്ങള്‍ ചുറ്റുമുള്ളവര്‍ക്കു വരുത്തിവയ്ക്കുന്നുവെന്നാണു ശാസ്ത്രം പറയുന്നതു്. ഇവിടെ ഭയഭക്തിയോടെയുള്ള ആചാരമാണോ വെറും ബുദ്ധിപരമായ അറിവാണോ മനുഷ്യനെ നേര്‍വഴിക്കു നയിക്കാന്‍ സഹായിച്ചതും പ്രകൃതിക്കു ഗുണകരമായിത്തീര്‍ന്നതും? അറിവു് ആവശ്യമില്ലെന്നല്ല; അറിവിനെപ്പോലെതന്നെ ആചാരവും ആചരണവും വേണമെന്നു മാത്രം. നമുക്കു ബുദ്ധിയുണ്ടു്. പക്ഷേ വിവേക ബുദ്ധിയില്ല. അവിടെയാണു ഭയഭക്തിയുടെ സ്ഥാനം. അറിവു ബുദ്ധിയിലൊതുങ്ങിയാല്‍ മാത്രം പോരാ; ഹൃദയത്തില്‍ നിറയണം, ജീവിതത്തില്‍ പകരണം. അതിനു മതം ആവശ്യമാണു്.

ചോദ്യം : മനുഷ്യനില്‍ ഭയഭക്തി വളര്‍ത്തുന്ന മതത്തെക്കാള്‍ പ്രകൃതിയെക്കുറിച്ചു പഠിക്കുന്ന ആധുനികശാസ്ത്രമല്ലേ അഭികാമ്യമായിട്ടുള്ളതു്? (തുടർച്ച………)

വിത്തിട്ടാല്‍ സമയത്തിനു വെള്ളവും വളവും നല്കണം. അല്ലെങ്കില്‍ നശിച്ചുപോകും. പട്ടിണിക്കു കാരണമാകും. പട്ടിണിയെക്കുറിച്ചോര്‍ത്തപ്പോള്‍ അവനില്‍ ശ്രദ്ധ വന്നു. വിവേകവൈരാഗ്യങ്ങള്‍ ഉണര്‍ന്നു. അങ്ങനെ ഒരു വിത്തു് ആയിരക്കണക്കിനു ഫലങ്ങളും വിത്തുകളും നല്കുന്ന വന്‍വൃക്ഷമായി മാറി. പട്ടിണിയെക്കുറിച്ചുള്ള പേടി; ശ്രദ്ധയോടെ കര്‍മ്മം ചെയ്യുവാനുള്ള പ്രേരണ നല്കി ഈശ്വരനോടുള്ള ഭയഭക്തിയും ഇതു പോലെയാണു്. വിവേകപൂര്‍വ്വം കര്‍മ്മംചെയ്യുവാന്‍ അതു മനുഷ്യനു പ്രേരണ നല്കുന്നു. ആ ഭയം നമ്മളെ സുരക്ഷിതസ്ഥാനത്തേക്കു് എത്തിക്കുകയാണു ചെയ്യുന്നതു്.

എന്നാല്‍ പ്രധാനമായ വ്യത്യാസം ഇതാണു്. മറ്റെല്ലാ ഭയങ്ങളും മനസ്സിന്റെ ശാന്തി കെടുത്തുമ്പോള്‍ ഈശ്വരനോടുള്ള ഭയഭക്തി ശാന്തി കൈവരുത്തുകയാണു ചെയ്യുന്നതു്. ഈശ്വരഭക്തിയുള്ളവന്‍ അമ്മയുടെ മടിയിലിരിക്കുന്ന കുഞ്ഞിനെപ്പോലെ നിശ്ചിന്തനും സന്തോഷവാനുമാണു്. എന്നാല്‍ അവന്‍ തെറ്റിലേക്കു പോകുന്നില്ല. അവന്റെ കര്‍മ്മം തനിക്കുവേണ്ടിയല്ല; ഈശ്വരപ്രീതിക്കാണു്. അത്തരം കര്‍മ്മങ്ങള്‍ സമസ്ത ജീവരാശികള്‍ക്കും ഹിതകരമായിരിക്കും. സ്വര്‍ഗ്ഗം എവിടെയാണെന്നു ചോദിച്ചാല്‍ അമ്മ പറയും, ജോലിയുള്ളിടത്താണെന്നു്. ജോലി എവിടെയുണ്ടോ; അവിടം സ്വര്‍ഗ്ഗമാണു്, ജോലിയില്ലാത്തിടം നരകവും. പക്ഷേ കര്‍മ്മം ധര്‍മ്മം അനുസരിച്ചുള്ളതായിരിക്കണമെന്നു മാത്രം. അങ്ങനെ ധര്‍മ്മാനുസൃതമായി കര്‍മ്മം ചെയ്യുവാന്‍ പ്രേരിപ്പിക്കുകയാണു മതം ചെയ്യുന്നതു്.

അവിടുന്നു കൃപ സദാ ചൊരിയുന്നുണ്ടു്. അതു നമ്മള്‍ വേണ്ട രീതിയില്‍ പ്രയോജനപ്പെടുത്തുവാനാണു മതം പറയുന്നതു്. പകല്‍സമയം കതകടച്ചു് ഉള്ളിലിരുന്നിട്ടു്, ഇരുട്ടാണെന്നുപറഞ്ഞു് സൂര്യനെ പഴിച്ചിട്ടു കാര്യമില്ല. കതകു തുറന്നു്, പ്രകാശത്തിന്റെ ലോകത്തേക്കിറങ്ങി വരാന്‍ പറയുന്നു. അതിനു് ഈശ്വരന്‍ തന്ന ആരോഗ്യവുമുണ്ടു്. ചിലര്‍ പറയും; നമ്മുടെ വാസനകളെ പിടിച്ചമര്‍ത്താന്‍ പാടില്ല; വാസനയ്ക്കനുസരിച്ചു നീങ്ങണം എന്നു്. ഒരുവനിഷ്ടം അയലത്തുകാരനെ കൊല്ലുന്നതിലായിരിക്കും. ആ വാസനയ്ക്കനുസരിച്ചു് അവന്‍ നീങ്ങാന്‍ തീരുമാനിച്ചാല്‍ എന്തായിരിക്കും ഫലം? അപ്പോള്‍ വാസനകളെ ശരിയായ പാതയില്‍ തിരിച്ചുവിടാന്‍ കഴിയണം. അതിനാണു് ഈശ്വരനോടു ഭയഭക്തി വേണം എന്നു പറയുന്നതു്.

(തുടരും…..)

ചോദ്യം : മനുഷ്യനില്‍ ഭയഭക്തി വളര്‍ത്തുന്ന മതത്തെക്കാള്‍ പ്രകൃതിയെക്കുറിച്ചു പഠിക്കുന്ന ആധുനികശാസ്ത്രമല്ലേ അഭികാമ്യമായിട്ടുള്ളതു്? (തുടർച്ച………)

ഈശ്വരനോടുള്ള ഭയഭക്തി, നമ്മളിലെ ദൗര്‍ബ്ബല്യത്തെ അതിജീവിക്കാന്‍ സഹായിക്കുന്നു. ഒരു രോഗിയു ടെ മുന്നില്‍ കഴിക്കാന്‍ പാടില്ലാത്ത ഭക്ഷണം ഇരുന്നാല്‍, കൊതിക്കൂടുതല്‍കൊണ്ടു് അവനതെടുത്തു കഴിക്കും. അതാണു നമ്മുടെ വാസന. അതു കഴിച്ചാലുണ്ടാകുന്ന ഭവിഷ്യത്തിനെക്കുറിച്ചോ മരണത്തെക്കുറിച്ചുപോലുമോ നമ്മള്‍ ചിന്തിക്കുന്നില്ല. നമ്മള്‍ നമ്മളെക്കാള്‍ നമ്മുടെ വാസനയ്ക്കാണു് അടിമപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നതു്. ഈ ദുര്‍ബ്ബലതകളെ അതിജീവിക്കുവാന്‍ ഈശ്വരനോടുള്ള ഭയഭക്തി സഹായിക്കുന്നു. വളരെ നാളുകളായി സിഗരറ്റുവലി ശീലമാക്കിയ ഒരാള്‍ ‘ഇനി സിഗരറ്റു വലിക്കില്ല, വലിക്കില്ല’ എന്നു പറയുമ്പോള്‍ത്തന്നെ, സിഗരറ്റു ചുണ്ടത്തിരിക്കുന്നതു കാണാം. കാരണം; പുകവലി എന്ന വാസനയ്ക്കു് അവനടിമയായിക്കഴിഞ്ഞു. അതില്‍നിന്നു മോചനം നേടണമെങ്കില്‍ വൈരാഗ്യം കൂടാതെ പറ്റില്ല. സിഗരറ്റുവലിയുടെ ഭവിഷ്യത്തിനെക്കുറിച്ചു മനനം ചെയ്തു മനനംചെയ്തു മനസ്സിനു് ആ വാസനയെ ചെറുക്കുവാനുള്ള ശക്തി പകരണം. ഇതേപോലെ മനസ്സിനു ശക്തി പകരാനാണു് ഈശ്വരനോടുള്ള ഭയഭക്തി.

മതതത്ത്വങ്ങള്‍ കര്‍ശനങ്ങളായി തോന്നിയേക്കാം. ഇത്ര വേണമോ എന്നു ചിന്തിക്കാം. എന്നാല്‍ അയവില്ലാത്ത ആ നിലപാടാണു നമ്മളോടുള്ള യഥാര്‍ത്ഥ സ്നേഹം. ഓപ്പറേഷനുവേണ്ടി കൊണ്ടുവന്ന കുട്ടിയോടു ഡോക്ടര്‍ പറയുകയാണു്, ‘അയ്യോ പൊന്നുമോനേ! നിന്നെ കീറിയാല്‍ നിനക്കു വേദനിക്കും, അതുകൊണ്ടു നീ പോ!’ ഇതു് ആ കുട്ടിയോടുള്ള കാരുണ്യമാണോ, ദ്രോഹമാണോ?’ അതുപോലെ ധര്‍മ്മത്തിന്റെ പാതയില്‍നിന്നു നമ്മള്‍ വ്യതിചലിക്കുമ്പോള്‍, അവിടുത്തോടുള്ള ഭയഭക്തി, നമ്മളെ നേര്‍വഴിക്കു തിരിച്ചുവിടുന്നു. അതു നമ്മളിലെ മാലിന്യം അകറ്റുന്നു. ഈശ്വരന്‍ ശിക്ഷിക്കുമെന്ന പേടിതന്നെ, നമ്മില്‍ ശ്രദ്ധ വരുത്തുകയാണു ചെയ്യുന്നതു്. അവിടുത്തെ ശിക്ഷയും രക്ഷയാണു്. പറഞ്ഞതനുസരിക്കാതെ കുട്ടി തെറ്റുചെയ്തതിനു തള്ള ശിക്ഷിച്ചാല്‍ അതു സ്നേഹക്കുറവുകൊണ്ടല്ല; അപ്പോള്‍ അനുഭവിക്കുന്ന വേദന പിന്നീടവനെ വലിയ അപകടങ്ങളില്‍പ്പെടാതിരിക്കാന്‍ സഹായിക്കും.

ഈശ്വരനോടുള്ള ഭയഭക്തിയെക്കുറിച്ചു തെറ്റായ ധാരണയാണു പലര്‍ക്കും. തെറ്റുചെയ്യാത്ത ഒരു മനുഷ്യനും കാണില്ല. ‘തെറ്റുചെയ്താല്‍ ഈശ്വരന്‍ ശിക്ഷി ക്കും. അതില്‍നിന്നും രക്ഷ നേടാന്‍, ഈശ്വരനു പത്തു രൂപ വിളക്കിനു നേര്‍ന്നാല്‍ മതി.’ ഇതാണു പലര്‍ക്കുമുള്ള ധാരണ. ‘എന്റെ വിളക്കിലെ വെട്ടംകണ്ടു്, രണ്ടു കിലോമീറ്റര്‍ നടന്നു കഴിയുമ്പോള്‍ ഈശ്വരനു് എന്നോടു പ്രീതിയുണ്ടാകും’ എന്നു വിചാരിക്കുന്നതൊന്നും ശരിയായ ഈശ്വരവിശ്വാസമല്ല. ഉള്ള വിശ്വാസത്തെക്കൂടി നശിപ്പിക്കുന്ന ധാരണകളാണു്. പിന്നെ എന്തിനാണു ക്ഷേത്രാചാരങ്ങളും വഴിപാടുകളും എന്നു ചോദി ച്ചാല്‍, നമ്മിലെ ധര്‍മ്മബോധം വളര്‍ത്താനാണു്; നമ്മുടെ മനസ്സിനെ വിശാലമാക്കാനാണു് അവയൊക്കെ. മറി ച്ചു് ഈശ്വരനു കണ്ണുകണ്ടു നടക്കുവാന്‍ നമ്മള്‍ തിരി കത്തിക്കേണ്ട കാര്യമില്ല. അതു്, മെഴുകുതിരി സൂര്യനു വഴികാണാനായി വെട്ടംകാട്ടുന്നതുപോലെയാണു്.

സന്ധ്യാനേരത്തു്, എണ്ണയില്‍ തിരി കത്തിക്കുന്നതു് പ്രകൃതിക്കും ഗുണമാണു്. അതില്‍നിന്നുയരുന്ന പുക അന്തരീക്ഷത്തിലെ ദുഷിച്ച അണുക്കളെ ഇല്ലാതാക്കും. ഈ ആചാരങ്ങളില്‍ക്കൂടി, പരോക്ഷമായി പ്രകൃതിസംരക്ഷണമാണു നമ്മുടെ പൂര്‍വ്വികര്‍ കണ്ടിരുന്നതു്.
വലിയ പാണ്ഡിത്യമോ, വിദ്യാഭ്യാസമോ ഇല്ലെങ്കി ലും പൂര്‍വ്വികര്‍ കാട്ടിത്തന്ന അത്തരം പ്രയോജനകരമായ ആചാരങ്ങള്‍ക്കു മുടക്കം വരുത്താതിരിക്കാന്‍ പണ്ടുള്ളവരെ സഹായിച്ചതു മതബോധമാണു്. വീട്ടില്‍ പട്ടിണിയാണെങ്കിലും, പത്തുപൈസ കിട്ടിയാല്‍ അതിനു് എണ്ണ വാങ്ങിക്കൊണ്ടുവന്നു കത്തിക്കും. അന്തിത്തിരിക്കു മുടക്കം വരുത്തില്ല. ഈശ്വരനോടുള്ള ഭയഭക്തിയാണു് ഇതിനു കാരണം.
നമ്മുടെ ഏതു കര്‍മ്മത്തിലും ഭയഭക്തി കാണുവാന്‍ കഴിയും. ഭയംകൊണ്ടാണു നമ്മള്‍ ഏതിലും ശ്രദ്ധിക്കുന്നതു്. അല്ലാതെ നമുക്കു ശ്രദ്ധ വരാന്‍ വിഷമമാണു്. നടക്കുമ്പോള്‍ ശ്രദ്ധിക്കുന്നതു്, വീഴുമെന്ന ഭയം കൊണ്ടാണു്. ഓരോരുത്തരും അവരുടെ സംസ്‌കാരമനുസരിച്ചു മനസ്സില്‍ത്തോന്നുന്നതു പറയുകയാണെങ്കില്‍ അനാവശ്യമായി പലതും പറഞ്ഞെന്നിരിക്കും. അതു കേസായാല്‍ ജയിലില്‍ പോകേണ്ടിവരും. ആ പേടി കാരണം സംസാരത്തിലും പ്രവൃത്തിയിലും ശ്രദ്ധിക്കും. ശ്രദ്ധയോടെ പഠിക്കുന്നതു തോല്ക്കുമെന്ന ഭയം കൊണ്ടാണു്. ഇങ്ങനെ നോക്കിയാല്‍ ഓരോ നിമിഷവും നമ്മള്‍ ഭയന്നാണു കഴിയുന്നതു്.

ചോദ്യം : മനുഷ്യനില്‍ ഭയഭക്തി വളര്‍ത്തുന്ന മതത്തെക്കാള്‍ പ്രകൃതിയെക്കുറിച്ചു പഠിക്കുന്ന ആധുനികശാസ്ത്രമല്ലേ അഭികാമ്യമായിട്ടുള്ളതു്?

അമ്മ : മതത്തില്‍ ഇല്ലാത്തതൊന്നും ശാസ്ത്രത്തില്‍ക്കാണുവാന്‍ കഴിയില്ല. മതം പ്രകൃതിയെ സംരക്ഷിക്കുവാന്‍തന്നെയാണു് പറയുന്നതു്. സര്‍വ്വതിനെയും ഈശ്വരനായിക്കണ്ടു സ്നേഹിക്കാനും സേവിക്കാനുമാണു മതം നമ്മെ പഠിപ്പിക്കുന്നതു്. മലകളെയും വൃക്ഷങ്ങളെയും വായുവിനെയും സൂര്യനെയും പശുക്കളെയും നദികളെയും മറ്റും ഓരോ രീതിയില്‍ ആരാധിച്ചിരുന്നു. പാലിനെ ആശ്രയിച്ചാല്‍ മോരും തൈരും വെണ്ണയും എല്ലാം കിട്ടും എന്നു പറയുന്നതുപോലെ, മതത്തില്‍നിന്നു നമുക്കു വേണ്ടതെല്ലാം ലഭിക്കും.

മതത്തില്‍പ്പറയുന്ന ഭയഭക്തി, നമ്മെ ഭയപ്പെടുത്തുവാനുള്ളതല്ല, നമ്മില്‍ ശ്രദ്ധ വളര്‍ത്താന്‍ വേണ്ടിയുള്ളതാണു്. ഏതു കര്‍മ്മവും ശരിയായ ഫലത്തിലെത്തണമെങ്കില്‍ ശ്രദ്ധ വേണം. ശ്രദ്ധയുണ്ടെങ്കിലേ ക്ഷമയുണ്ടാവുകയുള്ളൂ. ക്ഷമയുള്ളവൻ്റെ കര്‍മ്മമേ ശരിയായ കര്‍മ്മമാവുകയുള്ളൂ. ഈശ്വരനോടുള്ള ഭയഭക്തിയെന്നതുകൊണ്ടു നിങ്ങള്‍ എന്താണു ഭാവനചെയ്യുന്നതു്? അമ്മയുടെ ലോകത്തില്‍ ഈശ്വരനോടുള്ള ഭയഭക്തിയെന്നാല്‍; അദ്ധ്യാപകനോടുള്ള ബഹുമാനവും ഒരമ്മയോടുള്ള ബന്ധവും ഇതു രണ്ടുംകൂടി ചേരുന്നതാണു്. ഈ ഒരു ഭാവമാണു നമുക്കു പരമാത്മാവിനോടു വേണ്ടത്. അതു കേവലം ഭയമല്ല; നമ്മിലെ വിവേകബുദ്ധിയെ വളര്‍ത്തുന്ന തത്ത്വമാണു്. ചീത്തക്കര്‍മ്മം ചെയ്താല്‍ അതിൻ്റെ ശിക്ഷ അനുഭവിക്കേണ്ടിവരും എന്നു പറയുന്നതു്, നമ്മിലെ വിവേകശക്തിയെ ഉണര്‍ത്താന്‍ വേണ്ടിയാണു്. അല്ലാതെ; വാളും ഗദയുമായി വന്നു് നമ്മുടെ കൈവെട്ടാന്‍, എവിടെയെങ്കിലും മുകളില്‍ ഒരു സപ്രമഞ്ചത്തില്‍ ഇരിക്കുന്ന ഈശ്വരന്‍ വരുമെന്നല്ല. എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളുടെയും ഹൃദയത്തിലാണു് ഈശ്വരൻ്റെ വാസം. പ്രകൃതിയിലെ ഓരോ ജീവിയെയും സംരക്ഷിച്ചു് ആദരിക്കുന്നതിലൂടെ നമ്മള്‍ ഈശ്വരനെയാണു പൂജിക്കുന്നതു്.

‘നിന്നില്‍ വൈരക്കല്ലുണ്ടു്. അതു് അജ്ഞാനമാകുന്ന എണ്ണയില്‍ വീണുകിടക്കുന്നതിനാല്‍ തിളക്കം നഷ്ടമായിരിക്കുന്നു. അതിൻ്റെ തിളക്കം വീണ്ടെടുക്കൂ. നീ നിന്നിലേക്കു നോക്കൂ, നീയാരാണെന്നറിയൂ. അഹങ്കാരത്തെ വെടിഞ്ഞു് നിൻ്റെ ബോധത്തെ ഉണര്‍ത്തൂ. നിൻ്റെ ധര്‍മ്മം എന്താണെന്നറിയൂ. നീ അഞ്ചോ, ആറോ അടിയില്‍ ഒതുങ്ങുന്ന ഒരു മനുഷ്യനല്ല; അനന്തമായ ആ തത്ത്വം തന്നെയാണു്. അതു മനസിലാക്കി ജീവിക്കൂ’ എന്നാണു മതം പറയുന്നതു്. പൂച്ചയെക്കണ്ടാല്‍ പേടിച്ചോടുന്ന എലിക്കുഞ്ഞിനെ പ്പോലെയാകാതെ മൃഗരാജനായ സിംഹത്തെപ്പോലെയാകാനാണു നാം ശ്രമിക്കേണ്ടതു്. അതാണു മതം പഠിപ്പിക്കുന്നതു്. മതം ശക്തിയുടെ മന്ത്രമാണു്. മതം മനുഷ്യനിലെ മദത്തെക്കളയാനുള്ള തത്ത്വമാണു്.

(തുടരും…….)